Zatrudnienie młodocianego pracownika
Ustawa kodeks pracy z dnia 26 czerwca 1974r. (tekst jednolity Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm) Dział IX – Zatrudnianie młodocianych
- definicja młodocianego pracownika
- dopuszczalne warunki zatrudniania młodocianych
- obowiązek opieki i pomocy młodocianemu
- podstawowe składniki umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego
- sytuacje dopuszczające możliwość rozwiązanie z młodocianym za wypowiedzeniem umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego
- obowiązek dokształcania teoretycznego młodocianego
- czas pracy młodocianego pracownika (w tym w godzinach nadliczbowych i nocą)
- prace wzbronione młodocianym pracownikom
- prawo i wymiar urlopów wypoczynkowych i bezpłatnych.
Zasady i warunki odbywania przygotowania zawodowego młodocianych
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (t.j. Dz.U z 2018 r., poz. 2010 z późn. zm) określa:
-
formy przygotowania zawodowego młodocianego pracownika: nauka zawodu, przyuczenie do wykonywania określonej pracy
-
obowiązek posiadania kwalifikacji zawodowych i pedagogicznych warunkujących prowadzenie przygotowania zawodowego (instruktor praktycznej nauki zawodu)
-
obowiązek pracodawcy sporządzenia na piśmie umowy o pracę z młodocianym i zawiadomienia przez rzemieślnika właściwej izby rzemieślniczej
-
terminy zawierania umów o pracę w celu przygotowania zawodowego
-
okres trwania nauki zawodu ( do 36 miesięcy)
-
nauka zawodu młodocianych odbywa się w zawodach z klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (czas trwania nauki w zawodach szkolnych: trzyletni cykl nauczania)
-
możliwości przedłużenia lub skrócenia okresu nauki młodocianego
-
nauka zawodu młodocianego może dotyczyć zawodów zawartych w klasyfikacji zawodów i specjalności dla rynku pracy, i w których izby rzemieślnicze przeprowadzają egzaminy czeladnicze
-
obowiązek realizacji przez pracodawcę programu; w zawodach szkolnych program nauczania uwzględniający podstawę programową kształcenia w zawodzie, w zawodach pozaszkolnych – program będący podstawą przeprowadzenia egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł czeladnika
-
dopuszczalne formy dokształcania teoretycznego młodocianych; w branżowej szkole zawodowej I stopnia lub w systemie pozaszkolnym
-
rodzaje egzaminów kończących naukę zawodu – nauka zawodu u rzemieślnika kończy się egzaminem czeladniczym składanym przed komisją egzaminacyjna izby rzemieślniczej
-
postępowanie w przypadku przerwania nauki zawodu i warunki jej dokończenia, w tym zaliczenie okresu odbytej nauki zawodu
-
zasady organizowania przyuczenia do wykonywania określonej pracy: przyuczenie odbyte u pracodawcy rzemieślnika kończy się egzaminem sprawdzającym, składanym przed komisją egzaminacyjna izby rzemieślniczej (egzamin – według zasad ustalonych przez Związek Rzemiosła Polskiego).
Nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianego
Ustawa o rzemiośle z dnia 22 marca 1989 r. (t.j. Dz.U. z 2020r., poz. 2159 z późn. zm)
- nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych pracowników zatrudnionych u pracodawców rzemieślników, sprawuje izba rzemieślnicza lub z jej upoważnienia cech, którego członkiem jest rzemieślnik.
- rzemieślnicy zatrudniający pracowników w celu przygotowania zawodowego w rzemiośle obowiązani są spełniać warunki określone odrębnymi przepisami oraz być członkami jednej z organizacji rzemieślniczych (Cech).
Podstawowe cele nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego w rzemiośle pracowników młodocianych:
- doskonalenie systemu nauki zawodu organizowanej u pracodawców rzemieślników, ze szczególnym uwzględnieniem podnoszenia jakości szkolenia praktycznego i teoretycznego organizowanego dla młodocianych pracowników dokształcających się w systemie szkolnym i pozaszkolnym
- zapewnianie optymalnych warunków dla młodocianych realizujących przygotowanie zawodowe u pracodawców rzemieślników
- wspomaganie szkolących pracodawców rzemieślników w wypełnianiu obowiązków wynikających z faktu realizacji dodatkowych, obok gospodarczych, zadań oświatowych
- podnoszenie poziomu jakości szkolenia młodocianych w rzemiośle.
Nadzór nad przebiegiem przygotowania zawodowego w rzemiośle sprawowany jest przez organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła; izby rzemieślnicze i cechy, w szczególności przez:
- ocenę jakości szkolenia organizowanego u pracodawców rzemieślników polegającą na analizowaniu przez izbę rzemieślniczą wyników egzaminów czeladniczych kończących naukę zawodu młodocianych pracowników
- zabezpieczenie przez cechy we współpracy z izbami rzemieślniczymi w niezbędne materiały, informacje i doradztwo związane z realizacją procesu szkolenia praktycznego organizowanego u pracodawców rzemieślników współdziałanie izb rzemieślniczych z właściwymi organami administracji państwowej i, cechów ze szkołami zawodowymi w zakresie planowania i organizowania, w formach szkolnego i pozaszkolnego, dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania u pracodawców rzemieślników, organizowania przez cech, we współpracy z izbą rzemieślniczą szkoleń dla rzemieślników zatrudniających młodocianych pracowników w celu przygotowania zawodowego, organizowania przez izbę rzemieślniczą szkoleń doskonalących dla przedstawicieli cechów upoważnionych do wykonywania zadań związanych z nadzorem nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych zatrudnionych u pracodawców rzemieślników.